كشور امروز خسران فقدان مرحوم هاشمي را بهتر درك مي‌كند

س: در چه شرايطي دولت ساختمان به قدرت رسيد و نقش مرحوم هاشمي رفسنجاني بعد از جنگ را چگونه ارزيابي مي كنيد؟

مرحوم هاشمي رفسنجاني پس از دو واقعه مهم در سال 1989 رئيس جمهور ايران شد. يكي درگذشت امام خميني (ره) و ديگري پايان جنگ تحميلي. پايان جنگ بازسازي ويرانه ها و حركت كشور به جلو را امكان پذير كرد.

اگرچه در دفاع مقدس ، مردم و مقامات كشور موفق شدند با تقديم صدها هزار شهيد ، جانباز و اسير ، از پيروزي صدام جلوگيري كرده و تماميت ارضي ايران را حفظ كنند ، اما جنگ حدود يك تريليون دلار به كشور آسيب رساند و مانع توسعه و پيشرفت شد. اقتصاد را گرفت. آقاي هاشمي رفسنجاني با برقراري آتش بس در صدد جبران خسارات بزرگ جنگ ، فعال سازي و رونق اقتصاد كشور و شادي كشور براي افزايش رفاه مردم بود.

* تفكر سازنده چگونه از نگاه مرحوم هاشمي شكل گرفت؟

در حقيقت ، مرحوم هاشمي به اين نتيجه رسيد كه بايد در اداره كشور اولويت خود را به ساخت و تكميل زيرساخت ها و توسعه كلي اقتصادي بدهد. زيرا در طول جنگ ، اقتصاد ايران آنقدر قوي نبود كه بتواند هزينه هاي دفاعي كشور را پوشش دهد و زندگي مردم را در سطح بالايي اداره كند و براي آنها رفاه پايدار ايجاد كند. وي بر اين باور بود كه تا زماني كه اقتصاد كشور رشد و تنظيم نشود ، حتي توسعه پايدار فرهنگي و سياسي نيز اتفاق نمي افتد.

وي در توسعه اقتصادي اولويت خود را براي بازسازي زيرساخت هاي كشور قائل شد و تلاش كرد تا با كمك مردم مشكلات برق ، آب ، حمل و نقل ، كشاورزي و توليد را برطرف كرده و ظرفيت كشور را در همه اين مناطق افزايش دهد. .

هاشمي رفسنجاني معتقد بود كه وي “دولت كارگري” تشكيل داده است و سعي دارد وزرا را فقط به دنبال كار و تلاش و افزايش توليد و فعال سازي كارخانه ها و توجه خود را به “پيشرفت اقتصادي” جلب كند. به ترتيب ، به عنوان يكي از اصلي ترين مشكلات كشور كمبود منابع آب از يك سو و تخريب سيل در روزهاي خاصي از سال است. وي ساخت 100 سد در مناطق مختلف كشور و همچنين يك سفره آب زيرزميني و آبياري تحت فشار را در دستور كار دولت قرار داد و دولت خود را “دولت سازندگي” خواند. او مي خواست كل ايران به كارگاهي بزرگ براي ساخت و ساز ، توليد و فعاليت تبديل شود.

خوشبختانه تفكر سازنده در دوره اصلاحات دنبال شد و رشد اقتصادي در دوران رياست جمهوري خاتمي خاطرات خوشي را در ذهن بيشتر ايرانيان و سرمايه گذاران ملي به جا گذاشت.

* تفكر سازنده تا چه اندازه در كشور ما ادامه و گسترش يافته است؟ با توجه به اينكه برخي معتقدند در نتيجه تضعيف تدريجي تفكر سازنده ، ما نتوانسته ايم از ظرفيت داخلي خود به خوبي در همه زمينه ها استفاده كنيم؟

با توجه به ساختار اقتصادي ايران ، كه متأسفانه بخشهاي خصوصي و غيردولتي نقشي برجسته در توسعه اقتصادي كشور ندارند ، آقاي هاشمي رفسنجاني سعي كرد فضاي بيشتري را به بخش خصوصي اختصاص دهد و موانع تجارت را براي مردم و اقتصاد كاهش دهد. فاعل، موضوع. لازم به ذكر است كه تاكنون به دلايل مختلف كشور نتوانسته است به سمت بازار و اقتصاد آزاد حركت كند و دست مردم را براي فعاليتهاي گسترده توليدي ، صنعتي و تجاري باز كند. به همين دليل اندازه اقتصاد ايران متناسب با اندازه و موقعيت ژئوپليتيكي ايران نيست. در هر صورت بايد تدابيري انديشيده شود تا ظرفيت كامل ايران در زمينه هاي مختلف اقتصادي به ويژه صنايع مدرن فناوري فعال شود تا اين كشور بتواند به اهداف سند چشم انداز دست يابد. تفكر سازنده و حركت به جلو بايد در دستور كار مردم ايران قرار گيرد و دولت بايد تلاش كند تا فضاي مناسب تجاري را براي فعالان اقتصادي ايجاد كند تا ايران بتواند حداقل يك درصد از محصولات جهان را كه در آن يك مزيت است توليد كند. اين مربوط به مال خود است و نه تنها كالاهاي ايراني روي ميز مردم است ، بلكه محصولات ايراني را مي توان در بازارهاي اقصي نقاط جهان مشاهده كرد.

* نظر شخصي شما در مورد مرحوم هاشمي چيست؟ با توجه به تخريب هايي كه هميشه عده اي عليه او انجام داده اند ، اما هنوز هم بسياري از آنها به مرحوم هاشمي احترام مي گذارند

آقاي هاشمي رفسنجاني مي خواست كه ايران به الگويي موفق براي كشورهاي منطقه و دولت هاي همسايه تبديل شود. وي داشتن اقتصادي پويا و قدرتمند را الگويي براي جمهوري اسلامي ايران دانست و معتقد بود كه اگر فقر در ايران با توانمندسازي مردم و بدون وابستگي به دولت ريشه كن شود ، مي توانيم براي پيشبرد برنامه ريزي كنيم. سابق. هاشمي مي خواست دولت به درآمد و شغل مردم وابسته باشد ، نه اينكه منتظر يارانه و كمك دولت بماند و منتظر صرف درآمد نفتي باشد. وي توانمندي اقتصادي را اساس عزت و استقلال كشور مي داند و براي توسعه متوازن تلاش مي كند و معتقد است كه افزايش توليد ثروت و توسعه اقتصادي در قلب توسعه سياسي و بلوغ فرهنگي است. هاشمي به اين آيه از قرآن معتقد است كه مي فرمايد: “و او مرا در وسط جعل كرد” و او سياست اعتدال و اعتدال را در سياست در پيش گرفت. او مي خواست همه جريان هاي سياسي در ساخت و ساز و افتخار كشور نقش داشته باشند. بر اين اساس ، اين كشور در تلاش است تا تنش هاي خارجي و درگيري هاي داخلي را كاهش دهد تا كشور را قادر به حركت به جلو كند. با اين قهرمان بود كه هاشمي به پناهگاه و سنگ صبوري براي افراد و گروههايي با ديدگاههاي مختلف در اوضاع آشفته سياسي كشور تبديل شد و دچار تخريب و ناسازگاري شد. اكنون ، چهار سال پس از مرگ اين مرد بزرگ ، مكان وي براي افزايش سرمايه اجتماعي بيشتر احساس مي شود و كشور بازنده عدم حضور او را بهتر درك مي كند.

* يكي از مهمترين ويژگيهاي مرحوم هاشمي روابط خارجي وي خصوصاً تعامل با كشورهاي همسايه خصوصاً منطقه خليج فارس است. ارزيابي شما از رفتار و عملكرد او چيست؟ آيا بعداً از اين تجربيات استفاده شد؟

آقاي هاشمي رفسنجاني در سياست خارجي به دنبال كاهش خصومت كشورهاي مختلف با جمهوري اسلامي ايران است. وي خواهان كاهش اقدامات نظامي در روابط برخي كشورها با ايران و تبديل آن به يك مناقشه سياسي بود تا بتواند بر آن اداره شود. وي معتقد است كه اسرائيل به دنبال افزايش خصومت از كشورهايي مانند آمريكا و عربستان سعودي با ايران است تا فشار زيادي بر ايران وارد كند. وي تلاش كرد روابط خارجي ايران را با همه كشورها ، به ويژه همسايگان تحسين كند. وي معتقد است كه راه توسعه اقتصادي و توليد ثروت در كشور براي برقراري روابط عادي با كشورهاي تأثيرگذار در جهان و حل مشكلات با كشورهاي مختلف به ويژه كشورهاي عربي به عنوان يك ضرورت براي صلح در منطقه است.

به نظر مي رسد مرحوم هاشمي رفسنجاني از نظريه “وابستگي متقابل” در روابط خارجي استقبال مي كند و از هر اقدامي براي افزايش روابط نزديك با كشورهاي مسلمان استقبال مي كند. وي در حل مشكلات با عربستان بسيار متواضع بود و مي دانست كه كاهش اختلافات بين عربستان و ايران در گسترش فضاي همزيستي مسالمت آميز در خاورميانه بسيار مثر است.

اگرچه عربستان سعودي از زمان به قدرت رسيدن بن سلمان سعي كرده است تمام زمينه هاي روابط با ايران را پوشش دهد ، اما پادشاهي عربستان همچنين بايد درك كند كه تنها راه حل امنيتي در خليج فارس و درياي سرخ همكاري بين كشورهاي منطقه است. هاشمي هميشه در تلاش براي غلبه بر بحران ها و يافتن فرصت هايي بوده است تا بهانه مداخلات خارجي ، به ويژه از ايالات متحده در خاورميانه را از بين ببرد. مطالعه سياست خارجي ايران در مقاطع مختلف تجربه ارزشمندي را براي دولت فراهم مي كند تا از گرفتار شدن در دام برنامه هاي اسرائيل براي افزايش خصومت كشورهاي قدرتمند با ايران جلوگيري كند.